'Het lange en verrassende leven van de almanak'

U kent vast wel de Enkhuizer Almanak, die in 2025 al voor de 430ste keer uitkomt. In zijn lezing vertelt Jeroen Salman, die aan de Universiteit Utrecht werkt, ons alles over deze en andere almanakken. Tegenwoordig zoeken we alles op via Google op internet, vroeger gebruikten we de almanak! De almanak bestaat al sinds mensenheugenis. Maar vanaf de zestiende eeuw groeide de almanak uit tot een uitbreide jaarkalender, met daaraan toegevoegde observaties van het heelal en de sterren, medische instructies en astrologische voorspellingen. In de zeventiende eeuw werden daar ook nog verhalen over historische gebeurtenissen, vermakelijke teksten en praktische gegevens - zoals de watergetijden - aan toegevoegd. Dit multifunctionele boekje was niet alleen alomtegenwoordig in de Lage Landen, en dus ook bij ons in de Rijnstreek, maar in heel Europa. Het vond zijn weg naar allerlei soorten kopers - van hoog tot laag - via boekwinkels, kraamhouders, gildeknechten, bezorgers van kranten en marskramers. Toch hebben maar weinig exemplaren de tand des tijds doorstaan: na 1 januari van het nieuwe jaar verloor de kalender immers zijn waarde en werd de almanak vaak weggegooid. Gelukkig zijn er genoeg almanakken bewaard gebleven om zijn heel bijzondere betekenis voor onze geschiedenis te kunnen schetsen. Deze middag komt u daar alles over te weten!